บรรเลงขิม เพลงลาวดวงเดือน และโน๊ตขิม เพลงลาวดวงเดือน

บรรเลงขิม เพลงลาวดวงเดือน

โน๊ตขิม เพลงลาวดวงเดือน

ท่ารำแม่บทเล็กและเพลงประกอบ

รำแม่บทเล็กและเพลงประกอบ

รำแม่บทเล็ก ที่มาและทำนองเพลงประกอบ

รำแม่บทเล็ก

        แม่บทเล็ก เป็นการแสดงที่ตัดตอนมาจากบทละคร ในเรื่องรามเกียรติ์ตอนนารยณ์ปราบนนทุก  เรื่องราวมีความเป็นมา ดังนี้
        นนทุกเป็นยักษ์มีหน้าที่คอยล้างเท้าเทพบุตรนางฟ้า ณ เชิงเขาไกรลาส เพื่อขึ้นเฝ้าพระอิศวร  บรรดาเทพบุตรนางฟ้าทั้งหลายพากันข่มเหงโดยเขกศีรษะ และถอนผมจนศีรษะนนทุกล้าน นนทุกเสียใจจึงขอพรพระอิศวร ให้นิ้วของตนเป็นเพชรชี้ใครตายทั้งสิ้น และชี้บรรดาเทวดานางฟ้าที่มารังแกตนให้ถึงแก่ความตาย  ทราบถึงพระนารายณ์และรู้ชะตาของนนทุก ว่าจะตายด้วยหลงเสน่ห์สตรี จึงแปลงองค์เป็นหญิงรูปงามไปคอยท่านนทุก นนทุกนั้นเมื่อพบหญิงสาวมีสิริโฉมโสภา จึงเข้าเกี้ยวพาราสี นางทำกลมารยาให้นนทุกรำตามตนด้วยเพลงชมตลาด เรียกว่า รำแม่บท
        แม่บทเล็ก เป็นท่ารำมาตรฐานหรือแม่ท่า ใช้ทำนองเพลงชมตลาด มีลีลาเอื้อนช้า นุ่มนวลและอ่อนช้อยตามลักษณะของท่ารำไทยเป็นแบบมาตรฐาน ซึ่งผู้ฝึกนาฎศิลป์จะต้องฝึกรำให้คล่องแคล่วชำนาญ เพื่อเป็นพื้นฐานในการรำเพลงอื่นๆ มีเนื้อเพลงและท่ารำดังนี้

      เทพนมปฐมพรหมสี่หน้า สอดสร้อยมาลาเฉิดฉิน (โบก)
  ทั้งกวางเดินดงหงส์บิน  กินรินเลียบถ้ำอำไพ (โบก)
     (ดนตรีรับ)
  อีกช้านางนอนภมรเคล้า  แขกเต้าผาลาเพียงไหล่ (โบก)
  เมขลาโยนแก้วแววไว  มยุเรศฟ้อนในนภาพร (โบก)
     (ดนตรีรับ)
  ยอดตองต้องลมพรหมนิมิต อีกทั้งพิสมัยเรียงหมอน (โบก)
  ย้ายท่ามัจฉาชมสาคร  พระสี่กรขว้างจักรฤทธิรงค์ (โบก)